Khu công nghiệp là một tổ hợp bất động sản có cấu trúc nằm trong một khu vực quy định, được thành lập để bố trí các cơ sở sản xuất. Khu công nghiệp bao gồm các tòa nhà hành chính, công nghiệp và tiện ích, cơ sở kỹ thuật và đường dây thông tin liên lạc, cơ sở hậu cần, đường vào.
Khu công nghiệp có thể được thành lập trên cả khu đất trước đây chưa được sử dụng hoặc trên cơ sở các địa điểm sản xuất hiện có. Trong trường hợp thứ nhất, cơ sở hạ tầng của KCN được tạo ra từ đầu, trong trường hợp thứ hai, việc xây dựng lại hoặc tổ chức lại hoàn toàn được thực hiện tùy thuộc vào hiện trạng cơ sở vật chất và nhu cầu của cư dân trong tương lai.
Khu công nghiệp do một nhà điều hành quản lý. Công ty quản lý có thể là chủ sở hữu và nhà phát triển chính của khu công nghiệp hoặc tham gia vào việc duy trì, cung cấp dịch vụ và phát triển khu công nghiệp trong trường hợp nhận được sự phân công liên quan.
Các vấn đề cơ bản về tổ chức:
- Khu đất được giao để thành lập khu công nghiệp phải được đo đạc và xác định ranh giới.
- Diện tích KCN phù hợp với khả năng thu hút đầu tư trên địa bàn tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và tối thiểu là 75 ha; đảm bảo dành tối thiểu 5% tổng diện tích đất công nghiệp của KCN để cho các DN nhỏ và vừa, DN công nghiệp hỗ trợ, DN đổi mới sáng tạo, các DN khác thuộc diện được ưu tiên, hỗ trợ về mặt bằng sản xuất kinh doanh theo quy định của pháp luật thuê đất, thuê lại đất…
- Không được bố trí các điểm bảo tồn thiên nhiên, trồng rừng, bãi chôn lấp.
- Bắt buộc phải có đường ô tô trải nhựa.
Ngoài ra, đối với tất cả các xí nghiệp, được tiếp cận với mạng lưới điện và cấp khí đốt, cấp nước và xả nước. Khu công nghiệp được thành lập như một khu vực có cấu trúc phát triển đặc biệt, nhằm mục đích phù hợp cho các doanh nghiệp sản xuất và các cơ sở liên quan.
Không giống như một khu công nghệ hay một vườn ươm, một khu công nghiệp không nhất thiết phải là lãnh thổ để thực hiện các dự án đổi mới, bao gồm cả những dự án được triển khai dưới sự giám sát của chính quyền thành phố và chính phủ hoặc với sự tham gia của họ.
Các khu công nghiệp như vậy được thiết kế để bố trí nhà xưởng và nhà kho nhỏ gọn và có kiểm soát của các tập đoàn xuyên quốc gia, nhóm công ty lớn, bao gồm cả các công ty nước ngoài quan tâm đến việc xây dựng cơ sở vật chất và sử dụng cơ sở hạ tầng trong khuôn khổ các luật đã ban hành, bao gồm cả bảo vệ môi trường và các quy định của pháp luật.
Chức năng của các khu công nghiệp ở các nước đang phát triển
Các khu công nghiệp tập trung nguồn vốn nhân lực và tài chính khan hiếm ở các nước đang phát triển, tập trung nỗ lực vào một không gian, giảm chi phí giao thông và hy vọng tạo ra một cuộc tăng trưởng với kinh tế lan tỏa ra các khu vực xung quanh.
Các không gian được thiết kế để chứa các công ty được chỉ định đặt trụ sở trong đó cũng chứa đựng hy vọng rằng họ sẽ hoạt động như các khu học tập – nơi trao đổi kiến thức ngầm nhằm nâng cao mức giá trị gia tăng trong sản phẩm và quy trình sản xuất, dẫn đến tăng hiệu quả và lợi nhuận cao.
Các mối quan hệ doanh nghiệp toàn cầu thông qua các chi nhánh hoặc các mối quan hệ chuỗi sản xuất bị loại bỏ thúc đẩy sự phụ thuộc lẫn nhau về mặt địa lý của những người cư trú trong khuôn viên có liên quan. Sự liên kết của các công ty với một không gian thông tin của các dòng chảy cả bên trong và bên ngoài công ty, huyện và khu vực thúc đẩy khả năng thích ứng và do đó ổn định ở mọi quy mô.
Vị trí này trong một không gian của các dòng chảy thực hiện một chức năng đặc biệt có giá trị đối với các công ty nằm ngoài khu vực bản địa của họ. Việc sống trong môi trường quen thuộc khuyến khích các địa điểm hoạt động toàn cầu của các công ty, cho phép thâm nhập vào các thị trường mới được thiết kế để phù hợp với nhu cầu địa phương và lợi thế sản xuất.
Các khu vực sử dụng các khu công nghiệp như một chiến lược cạnh tranh với các khu vực tiên tiến hơn. Trong một ví dụ, một tập đoàn của Mỹ đã tạo ra một khu công nghiệp ở Việt Nam được xây dựng theo mô hình của Nhật Bản nhưng được quản lý bởi các nhà đầu tư Thái Lan và Việt Nam, những người quan tâm đến việc cạnh tranh các địa điểm của Trung Quốc để thu hút các công ty phương Tây.
Mô hình khu công nghiệp và khoa học của Singapore đã hoạt động đủ tốt để đưa thành phố – quốc gia đó vào một câu chuyện thành công của châu Á, nhưng phải đối mặt với những thách thức chiến lược bên ngoài biên giới của nó. Ví dụ, mô hình Khu công nghiệp Tô Châu đã chào hàng các mối quan hệ cấp quốc gia nhưng gặp trở ngại do không tạo dựng được mối quan hệ với chính quyền thành phố và tỉnh, những người đã thành lập một khu công nghiệp đối thủ. Khu công nghiệp đầy tham vọng của Tô Châu, nằm dọc theo bờ hồ lớn, bao gồm một thành phố mini với khu mua sắm trong một quận trung tâm thành phố mới.
